cash. Sual Ağzın içindeki çürük dişe konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altına konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki sağlam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, ağızdaki sağlam deriye konan ilaç emildiği için niye orucu bozuyor? CEVAP Dilaltındaki deri, vücudun dışındaki deri değildir. Yumuşak, kaygan bir dokudur. Tıpta buna mukoza deniyor. Çok farklı özelliğe sahiptir. Birbiri ile asla mukayese edilmez. Dişin yapısı da mukozanın yapısından farklıdır. Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki Dilaltına ilaç konunca, sinir sisteminin uyarısı ile beyne çok acil haber gider. Beyin, dilaltındaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir. Sonra, tükürük salgı sistemi çalışıp, tükürük üretir, sulandırır. Sulandıktan sonra, reflekslerin uyarmasıyla, kılcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kısa zamanda kana karışır. Tükürük salgısı olmazsa, ilaç sadece kılcal damarlar vasıtasıyla kana karışamaz. Çünkü ilacın sulanarak kılcal damarlara gitmesi lazım. Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgısı olmadığı için dilaltındaki gibi emilmez. Tükürük salgısı otomobil, ilaç şoför gibi, mukoza altındaki kılcal damarlar da yollar gibidir. Vücutta otomobil ve yollar var, şoför yok. Şoför de gelirse otomobil hareket eder. Tıbbi olarak, diş de, diş eti de, mukoza değildir, diş ile diş altı farklı özelliklere sahip iki ayrı organ gibidir. Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir. Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz değildir. İkisi de ayağa giyiliyor ama vasıfları farklıdır. İşte bunun gibi, dilaltındaki mukoza denilen yumuşak doku vücuttaki deriden çok farklıdır. Dilaltına ilaç, hap koyarak yukarıda izah edildiği gibi, kılcal damarlarca emilmesini sağlamak, deriye ilaç enjekte edip kılcal damarlara ulaştırmaya benzer, bu yüzden orucu bozar. Sual Burnum tıkalı olunca çok rahatsız oluyorum, işlerim aksıyor. Burnun içine sıvı ilaç konunca oruç bozuluyormuş. Katı ilaç sürsem mesela viks sürsem orucum bozulur mu? CEVAP Burnun içine katı ilaç, merhem sürmek orucu bozmaz. Sıvı ilaç bozar. Sual Fransa'dan yazıyorum. Hristiyan eşim, gece kalkıp bana sahur hazırlıyor. Dün gece sahuru yiyip imsak vaktinde yattım. Yarı uykulu idim, ben hiçbir şey söylemeden beni sevip, oramı buramı tuttu. Nihayet ben boşaldım. Ama ben hiç bir hareket yapmamıştım. Orucum bozuldu mu? CEVAP Şöyle yap diye kendiniz emretmediğiniz ve devamında hiçbir harekette de bulunmadığınız için oruç bozulmuş olmaz. Ancak, orucu bozabilecek böyle tehlikeli işlerden uzak durmaya çalışmalıdır. Sual Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu? CEVAP Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır. Sual Nisaiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir? CEVAP Doktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir. Sual Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAP Balgamı yutmakla oruç bozulmaz. Sual Tükürüğümüz, dudağımızdan aşağı doğru sarksa, onu yalayıp yutsak oruç bozulur mu? CEVAP Tükürüp tükürüğümüzü yalarsak oruç bozulur, kaza gerekir. Bahsettiğiniz şekilde olursa oruç bozulmamış olur. Sanki bir kısmı daha ağzımızda oluyor. Sual Ramazanda bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir? CEVAP Kaza da gerekmez. Yani oruçları bozulmuş olmaz. İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz. Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir. [Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı.] Sual Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz. Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı? CEVAP Hayır bozmaz. SualÇiklet çiğnemek orucu bozar mı? CEVAP Evet, bozar. Günümüzün çikletleri eski tabii sakızlar gibi değildir. Şimdikiler çiğnenirse, tadı veya bazı parçalar yutulabilir ve oruç bozulur. Sual Karşı tarafın ağız salgısını yutmak orucu bozuyor mu? CEVAP Karşı tarafın tükürüğünü, salgısını yutunca oruç bozulur. Sual Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu? CEVAP Rujun oruca zararı olmaz. Fakat yenirse oruç bozulur. Kaza gerekir. Sual Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi? CEVAP Unutulunca mahzuru olmaz. Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz. Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir. Sual Balıkların suyunu temizlerken boğazıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu? CEVAP Ağza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir. Sual Oruçlu iken kalbim ağrıyınca trinitrin alsam kaza mı gerekir? CEVAP Evet. Ağızdaki yaşlığı yutmak Sual Oruçluyken ağza gelen tükürüğü yutmanın mahzuru olur mu? CEVAP Hayır, mahzuru olmaz. Hattâ abdestten sonra ağızdaki yaşlığı da yutmak orucu bozmaz. Sual Yaraya konan ilaç orucu bozar mı? CEVAP Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz. Sual Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı? CEVAP Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir. Sual Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı? CEVAP Bozmaz, hepsi içeri girerse bozar. Sual Diş çektirmek orucu bozar mı? CEVAP Diş çektirmek orucu bozmaz. Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur. Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur. Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez. Sual Damardan serum verilmesi, sadece imam-ı a’zama göre orucu bozduğu söyleniyor. Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor. İhtiyacı olan suyu, gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre, ağız yolu ile değil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz? CEVAP Dört mezhepte de, sağlam deriye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz. Bunun gibi, sağlam deriye konan nikotin yakısı da, vücut tarafından emildiği halde, dört mezhepte de orucu bozmaz. Tabii menfezlerden [deliklerden] giren şeyler orucu bozar. Şafii’de, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar. Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. Şafii mezhebinde, dimağ [beyin], karın, bağırsak, mesane birer cevftir. Mesela, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur. Şafii’de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur. Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur. Hanefi’de ise, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur. Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, [yani dimağ ve mesane gibi yerlere] gitmez demek, çok yanlış olur, ilme ters olur. Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar. O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu telef etmeyelim. [Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, Şafiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerh-i İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır.] Sual Oruçlu iken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı? CEVAP Bozmaz. Oruçta genelde çıkan şeyler orucu bozmaz, mesela kan aldırmak orucu bozmaz. Ama isteyerek ağız dolusu kusulursa orucu bozulur. Oruçta genelde içeri giren şeyler bozar. Mesela enjeksiyonla kan verilenlerin orucu bozulur. Sual Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm. Maalesef akşama doğru uçuk patladı. Orucum bozuldu mu? CEVAP Bozulmadı. Sual İftar için yiyecek bir şeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu? CEVAP Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz. Sual Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar. Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar. Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu? CEVAP Orucunuz bozulmadı. Sual Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar. Bunun oruca bir zararı var mıdır? CEVAP Hayır oruca zararı olmaz Sual Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı? CEVAP Bozmaz. Tentürdiyot gibidir. Sual Sigara içilen odaya girip, uzun müddet çıkmasak oruç bozulur mu? CEVAP Lüzumsuz kalıyorsak bozulur, vazifemiz varsa bozulmaz. Sual Şevval orucunu tutuyorum. Bugün abdest alırken burnuma su çekerken unutarak ve istemeyerek genzime veya boğazıma sanırım su kaçırdım. Orucum bozuldu mu? CEVAP Unutarak yiyip içince veya bozulup bozulmadığını kesin bilmedikçe oruç bozulmuş olmaz. Sual Hac için hastaneden kan aldılar fakat kan şırıngaya geldi dışarı çıkmadı, sonra tekrar içeri koydular. Abdestim bozuldu mu, orucuma bir zarar geldi mi? CEVAP Hem abdestiniz hem de orucunuz bozuldu. Kan çıkmakla abdestiniz, kan içeri girmekle orucunuz bozuldu. Şırıngaya çıkmakla dışarı çıkmış oldu. Kendi kanınız da olsa vücudunuza kan verildi. Sual Mideye ucu dışarıda kalan alet sokulursa, oruç bozulur mu? CEVAP Bozulmaz. Sual Deri altına tüberküloz testi yapılıyor. Orucu bozar mı? CEVAP Evet. Sual Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı? CEVAP Hayır. Sual Gırtlağa çıkan tükürüğü kusarak çıkarmak, orucu bozar mı? CEVAP Hayır. Sual Mahalli bir yazar diyor ki Her yıl aynı yazılar yazılıyor ve fitil ve benzeri şeylerin orucu bozup bozmayacağı hususunun oruçla ne ilgisi var, İslamiyet bu mu? CEVAP Yazar, İslamiyet’i bilmediği gibi, nelerin orucu bozacağını da bilmiyor. İslamiyet her yıl değişmez. Bu sene İslam’ın şartı beş denmişse, gelecek sene bu altı olmaz. Azalmaz da, çoğalmaz da. Bu sene, hastaya serum vermek orucu bozar denmişse, gelecek sene bozmaz denilemez. Aslında değişik yazan varsa, o tenkit edilmelidir! Hep aynı şeyi yazan tenkit edilir mi? Şimdi mahalli yazara soruyoruz, İslamiyet bu değilse nedir? Her yıl değişmesi mi gerekir? Yazar, orucun ne olduğunu, orucu nelerin bozduğunu bilmiyor ki, vücuda giren şeylerin orucu bozup bozmayacağından bahsedilmez diyebiliyor. Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kısaca bir tarifini yapalım Oruç, fecrin ağarmasından, güneş batıncaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan diğer şeyleri terk etmektir. Diğer bozan şeyler nelerdir? Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şeyler orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur. İğne [enjeksiyon], serum orucu bozar. Çünkü bunlar sindirim yoluna gider. Tahtavi Hastalık için kullanılan fitiller, tabii deliklerden verilir. Ağrı kesici, ateş düşürücü fitiller olduğu gibi, romatizma, mantar, bulantı, hemoroid ve kabızlık önleyici fitiller de vardır. Serum yolu ile de ilaç ve gıda verilebilir. Tabii deliklerden ilaç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur. Bunları sormak ve bunlara cevap vermekten tabii ne olabilir? Sual KBB mütehassısı bir doktor diyor ki Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazıp, âlimlerden farklı, yeni ictihadlar yapacaklarmış. Kulağa damlatılan ilacın orucu bozmayacağı yönünde bizden bilgi istiyorlar. Hanefi ve Şafii’ye göre, göze, kulağa ve burna damlatılan ilaç, orucu bozar mı, bozmaz mı? CEVAP Fıkıh kitaplarındaki hüküm şöyle Hanefi’de göze damlatılan veya diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda hissedilse bile orucu bozmaz. Kulağa damlatılan ilaç, burna konan sıvı ilaç orucu bozar. Şafii’de ise, göze damlatılan ilacın tadı boğazda hissedilse bile bozmaz. Fakat kulağa konan her şey orucu bozar. Burna konan sıvı ilaç da bozar. Hanefi’de ve Şafii’de, sağlam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için Hanefi’de de, Şafii’de de orucu bozmaz. Hadis-i şerifte İçeri giren şeyler orucu bozar buyuruluyor. Şafii’de, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Hanefi’de, kulağa giren katı şey ve su orucu bozmaz. Fakat yağ ve ilaç bozar. Yağ ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar. Göz, menfez kabul edilmediği, aynen sağlam deri hükmünde olduğu için, göze konan ilaç, sağlam deriye sürülen ilaç gibi çeşitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhepte orucu bozmaz. Fakat boğaza, beyne ve mesaneye açılan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefi’de de, Şafii’de de oruç bozulur. Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadın nakzedilemeyeceğini bilmeleri gerekir. Reformcuların, Burada Hanefilerin kavli doğrudur. Kulağa kum koymak orucu bozmaz. Şafii’nin ictihadı yanlıştır demeye hakları olmaz. Sual Oruç hakkında mezheplerimizdeki hükümler hakkında bilgi verir misiniz? CEVAP Ramazan orucuna niyetin son vakti, Hanefi’de öğleye bir saat kalıncaya kadar, diğer üç mezhepte imsak vaktine kadardır. Üç mezhepte, Ramazan orucu için her gece niyet gerekir, Maliki’de Ramazanın ilk gecesi bir ay oruca niyet sahihtir. Şafii’de, kulak tabii menfez [delik] dir. Kulağa konan sıvı katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Diğer üç mezhepte sadece ilaç konursa bozar. Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya pamuk konsa bile orucu bozar. Diğer mezheplerde bozmaz. İğne vurulmak, dört mezhepte de orucu bozar. Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak Hanefi’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar. Lavman Maliki’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar. Unutarak yiyip içmek, üç mezhepte orucu bozmaz, Maliki’de bozar. Ramazanda oruçlu iken yiyip içene Hanefi ve Maliki’de kefaret gerekir, Şafii ve Hanbeli’de sadece kaza gerekir. Hanımı ile beraber olana dört mezhepte de kefaret gerekir. Kan aldırmak Hanbeli’de orucu bozar, diğer üç mezhepte bozmaz. Abdest alırken, mübalağa etmeden boğaza su kaçarsa, Şafii ve Hanbeli’de oruç bozulmaz. Hanefi ve Maliki’de bozulur. Ramazanda karı koca beraber olursa, Şafii ve Hanbeli’de kefaret kocanın üzerine olur, Hanefi ve Maliki’de ikisine de kefaret gerekir. Maliki’de oruçlu iken hanımını öpmek haram, diğer üç mezhepte haram değildir. Ancak cünüp olmak ihtimali varken öpmek mekruhtur. Hanımı öpünce mezi gelirse üç mezhepte oruç bozulmaz, Hanbeli’de bozar. Şafii ve Hanbeli’de, nafile oruç veya nafile namaza başlayan, tamamlamadan bozarsa, kazası vacip değil, Hanefi ve Maliki’de vaciptir. Yalnız Cuma günü oruç tutmak Hanefi ve Maliki’de caiz, Şafii ve Hanbeli’de mekruhtur. İmam-ı Ebu Yusuf da mekruh dedi. Bu bakımdan Hanefiler yalnız başına Cuma günü oruç tutmamalıdır. Sadaka-i fıtır, Hanefi’de Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de, bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır. Şafii’de Ramazandan önce, Maliki’de ve Hanbeli’de ise bayramdan önce verilemez. Hanefi’de nisaba ulaşanın fıtra vermesi vacip, diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır. Hanefi’de hanımın fıtrasını kocası vermez, diğer üç mezhepte vermesi lazımdır. Sual Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu? CEVAP Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazan-ı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz. Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz. Sual Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı? CEVAP Alete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene etse de, eldivene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur. İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur. İkinci bir husus da kadın, muayene esnasında zevk alırsa cünüp olur ve oruç bozulur. Zevk almazsa bozulmuş olmaz. Sual Tam İlmihal’de, Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar deniyor. Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı? CEVAP Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar. Fitil de bozar. Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz. Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar. Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz. Çubukla konan farklıdır. Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır. Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur. Sual Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı? CEVAP Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar. Halebi Ağız bazen bedenin içi sayılır. Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz. İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur. Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz. Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz. Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz. Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, abdesti, isteyerek kusarsa orucu da bozulur. Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur. Ağza su alınca oruç bozulmaz. Bahr-ür-râık, Cevhere Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz. Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur. Astım spreyi orucu bozar Sual Astım spreyi, kulak ve burun damlası ile dil altı hapı kullanmak, makata veya hazneye sokulan ültrason orucu bozar mı? CEVAP Bunların hepsi orucu bozar ve kaza gerekir. Astım spreyi, oksijen değildir. İçinde ilaç vardır. Orucu bozar. İlacın orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Kulağa yağ ve ilaç damlatılması da orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır. Buruna sıvı ilaç damlatılması da orucu bozar. Katı merhem sürülürse bozmaz. Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir. Orucu bozar. Ültrasona, merhem gibi kaygan bir madde, yani jel sürülüyor. Vücudun içine bu jel girince, oruç bozulmuş olur. Eldivenle muayene yapılınca da, eldivene ilaç veya jel sürülüyorsa, böyle muayene de orucu bozar. Teknik gelişti, mükemmel cihazlar yapıldı, tedavi şekilleri geliştirildi, ancak insan vücudu değişmedi, ona eklenen çıkan olmadı. Oruç bir ibadettir. Bu ibadetin fazileti ve şartları din kitaplarımızda bildirildi. Bu kıyamete kadar geçerlidir. Eskiden bilinmiyordu, şöyleydi böyleydi demek cahilliktir. O zamanlar vücuda girenler çıkanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir şey girmiyor çıkmıyor muydu? İbadetleri zamanla değiştirmek, dini değiştirmek olur. Tabii delikler ve oruç Sual Göze konan ilaç, boğaza kadar indiği halde orucu bozmuyor da, ne diye kulağa veya burna konan ilaç orucu bozuyor? CEVAP Fıkıhta bir kural var Tabii menfezlerden [yaradılışta bulunan deliklerden] giren şeyler orucu bozar. Bunun için tabii delik olan kulağa ilaç veya yağ konunca oruç bozuluyor. Burun da tabii deliktir. Sıvı ilaç burna püskürtülürse orucu bozar. Tabii menfez olan makattan da içeri giren şeyler de orucu bozar. Göz tabii delik değildir. Bunun için göze damlatılan ilaç orucu bozmuyor. Bazı kimseler, yukarıdaki kuralı iyi bilmedikleri için iğne olmak orucu bozmaz sanıyorlar. İğne tabii delikten içeri girmiyor ki diyorlar. Sağlam derinin üstünden emilen ilaçlar orucu bozmaz, ama, yaralı deriden içeri girip sindirim yoluna ulaşan ilaçlar bozuyor. Yapılan iğne ve serumlar, sindirim yoluna ulaştığı için dört mezhebe göre de oruç bozuluyor. Sual Açık olan yaraya merhem, kolonya, tentürdiyot, oksijenli su sürülse oruç bozulur mu? CEVAP Kolonya, tentürdiyot, oksijenli su oruca kesinlikle zarar vermez. Açık olan yaraya konulan ilaç, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, imameyne göre bozmaz. İmam-ı azama göre ilaç sıvı ise bozar. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imama göre de, bozmaz. Merakıl-felah şerhi Sual Oruçlu iken, ağrıyan dişlere ilaç koymak caiz; fakat dişleri macunla fırçalamak mekruh deniyor. Bunun sebebi nedir? CEVAP Ağrıya ilaç koymak bir ihtiyaçtır. Çok ağrırsa, zaruret halini alır. Ağız, oruçta vücudun dışı olduğu için ağza alınan veya dişe konan ilaç orucu bozmaz. Bir ihtiyaçtan dolayı olduğu için mekruh da olmaz. Fakat diş, normal fırça ile fırçalanabilir. Macunla fırçalamak zaruret değildir. Bir de, macun yutulursa, orucun bozulma tehlikesi vardır. Orucun bozulma tehlikesi olan bir işi yapmak, mekruh olur. Bunun gibi, cünüp olma tehlikesi varken hanımını öpmek de mekruhtur. Oynaşırken cünüp olma ihtimali vardır. Tehlikeden uzak durmak gerekir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir Uçurumun kenarında dolaşan kimse, her an uçuruma yuvarlanabilir. [Buhari] Onun için, oruçluya mekruh olan işlerden uzak durmaya çalışmalıdır. Sual Kan aldırmak ve iğne vurdurmak yani enjeksiyonla deriye ilaç zerk ettirmek orucu ve abdesti bozar mı? CEVAP Genel kaide şöyledir Vücuda giren şeyler orucu bozar, vücuttan çıkan şeyler de abdesti bozar. Bu kaidenin istisnaları da vardır. Kan aldırmak abdesti bozar, orucu bozmaz. Vücuda enjeksiyonla ilaç girince abdesti bozmaz, ama orucu bozar. Abdest için istisnalar Vücuttan çıktığı halde ter, sümük ve balgam gibi şeyler abdesti bozmaz. Oruç için istisnalar Vücuttan çıkan şeyler orucu bozmadığı halde, isteyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar. Vücuda giren şeyler orucu bozduğu halde, balgam yutmak orucu bozmaz. Oksijen gazını almak, esans koklamak orucu bozmaz. Burna gelen akıntıyı yutmak orucu bozmaz. Sağlam deriden vücuda girdiği halde, göğse konan kalb ilacı, kola sarılan sigara yakısı orucu bozmaz. Göze konan ilaç orucu bozmaz, ama kulağa konursa bozar. Dişe konan ilaç Sual Diş köklerine ve vücudun başka yerindeki açık yaraya konan ilaç, orucu bozar mı? CEVAP Diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda duyulsa bile, orucu bozmaz. Açık yaraya ilaç konsa, içeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a’zama göre bozulur. İki imama göre ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imama göre de, orucu bozmaz. S. Ebediyye [İki imam, imam-ı Ebu Yusuf ile imam-ı Muhammed’dir. Üç imam denince de, imam-ı a'zam, imam-ı Ebu Yusuf ve imam-ı Muhammed anlaşılır.] Demek ki, içeri gittiği iyi bilinmediği için açık yaraya konan merhem gibi katı ilaçlar ve çürümüş dişin çukuruna konan sıvı ilaçlar da orucu bozmuyor. Dişe konan ilaç Sual Oruçlu kimse, ağrıyan dişine karanfil koysa, hâsıl olan salya içine kaçsa, fakat karanfil dursa, orucu bozar mı? CEVAP Bozmaz. Dişe ağrıyı kesici başka ilaç da koysa, ilacın tadı boğazında hissedilse de, yine oruç bozulmuş olmaz. Tokluk hissi veren Sual Sahurda tokluk veren ilaçlar kullanmak orucu bozar mı? CEVAP Hayır, bozmaz. Hattâ oruçluyken takılan sigara bandı veya ilaç bandı gibi şeyler de orucu bozmaz. Kan verirken Sual Kan vermeye gitmiştim. Yeni bir makine çıkmış, kanı alıyor, bir kısmını geri vücuda veriyormuş. Bu durum orucu bozar mı? CEVAP Kanın bir kısmı vücuda girince orucu bozar, kaza gerekir. Genelde, vücuttan çıkanlar bozmaz, vücuda girenler bozar. Bunun istisnaları da vardır. Balgam yutmak Sual Oruçta, ağız vücudun dışı olduğu için, kusmuğun bir kısmı veya balgam mideye giderse oruç bozulur deniyor. İstemeden yutulursa da mı bozar? CEVAP Ağza gelen kusmuk, kendiliğinden mideye geri giderse orucu bozmaz. Balgam yutmak da orucu bozmaz. Dürr-ül-muhtar - 1137 Güncelleme - 1137 Mübarek Ramazan ayının gelmesiyle birlikte vatandaşlar orucu bozan durumları araştırmaya başladı. Oruç tutan insanlar, 'Sahur yaparken ezan okunduğunda yemek-içmek orucu bozar mı?' ya da 'Sahurda ezan okunurken yemek - içmek orucu bozar mı?' gibi sorulara yanıt aradılar. İşte Diyanet'in sitesinde yer alan bilgiye göre "Ezan sırasında su içmek orucu bozar mı?" sorunun yanıtı... Ramazan ayının gelişiyle birlike birtakım sorular vatandaşlar tarafından merak edilmeye başlandı. "Diş fırçalamak, duş almak, ağız gargarası yapmak orucu bozar mı?" ya da "Orucu bozan durumlar nelerdir? Soruların cevapları merak ediliyor. En merak edilen konulardan biri de sahurda ezan okunurken su içmenin ya da yemek yemenin orucu bozup bozmayacağı... Ramazan ayında sahura kalkıp yemek yeriz, ertesi gün susamamak için su içeriz. Peki tam su içerken ezan okunması orucu bozar mı? SU İÇERKEN EZAN OKUNMASI ORUCU BOZAR MI? Ramazan ayında sahura kalkan oruç tutmaya niyet eden kişiler, sahurda sabah ezanının okunmasına kadar geçen süre içerisinde istediklerini içip yiyebilirler. Ancak sahur vaktinde sabah ezanının okunmasıyla bir şey yiyip içilmez. Bu nedenle ezan okunduğunda niyet edilerek oruca başlanmalıdır. Ne yiyip içiliyorsa bırakılmalıdır. Ramazan ayında sabah ezanı okunmasıyla oruca başlama vakti de başlamış olur. Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler 1- Boğaza kar ve yağmur kaçması,2- Astım spreyi kullanmak,3- Zorla bozdurulmak,4- Buruna sıvı ilaç koymak,5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.]6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek,7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi,8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek,9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,10- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,11- Vücuda ilaç şırınga etmek,12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması,14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek,15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak,16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması,18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî’de bozmaz.]19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak,20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması,21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek,22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması,23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz.]24- Dil altına konan ilacı emmek,25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi,26- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması,27- Lavman yaptırmak, [Mâlikî’de bozmaz.]28- Özel olarak su buharı teneffüs etmek,29- Burundan genze giden kanı yutmak,30- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak,31- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.]32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi,33- Mastürbasyon yapmak,34- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli’de bozmaz.]35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz. Diyanet'in fetvasına göre, tırmak Yemek ve tırnağı yutmak orucu bozar. Diyanet'in fetvasında, "Oruçlu kimse tırnağını ve dudağından bir parça yutsa orucu bozulur. Ağzın içinde bir parça yutsa 22, 2022İçindekiler1 Parmak eti yemek orucu bozar mı?2 Fark etmeden tırnak eti yemek orucu bozar mı?3 Isırmak orucu bozar mı?4 Derimizi yemek oruç bozar mı?5 Sümük yutmak orucu bozar mı?6 Tükürüğü yutmak orucu bozar mı?7 Tırnak yiyip tükürmek orucu bozar mı?Parmak eti yemek orucu bozar mı?Diyanet'e göre oruçluyken tırnak yemek ve tırnak eti yemek, yutmak orucu bozar. Diyanet'in açıklaması şu şekilde "Oruçlu kimse tırnağını ve dudağından bir parça yutsa orucu bozulur. Ağzın içinden bir parça yutsa bozulmaz."Fark etmeden tırnak eti yemek orucu bozar mı?Dr. Nihat Hatipoğlu'nun 'tırnak yemek orucu bozar mı' sorusuna verdiği cevap şöyle; Tırnakları yemenden dolayı orucun bozulmaz. Et yemediğine göre ciddi bir şey ağzına orucu bozar mı?Oruçlu iken dudak yemek eğer yenilen parça susam tanesi kadar ise bilerek yutulması durumunda oruç bozulmaz. Susam tanesinden daha büyük bir parça ise dudak yemek bu durumda orucu bozar. Eğer istemeden ya da bilmeyerek dudak kemirme sonucunda dudaktan çıkan parçanın yutulması da yine orucu yemek oruç bozar mı?Oruçluyken dudak yemek eğer istemsiz yapılan bir davranış ise ve dudak derisinden bir parça yutulmuyorsa oruç bozulmaz. Kaza gerektirmez. Ancak oruçluyken bilerek dudak yenirse ve susam tanesinden daha büyük bir parça yutulursa bu durumda oruç bozulur ve kaza yapmak yutmak orucu bozar mı?BALGAM YUTMAK ORUCU BOZAR MI? Balgam eğer ağız kısmına hiç gelmediyse yutmak oruca herhangi bir zarar vermiyor. Ancak ağız içerisine geldiği takdirde balgamın dışarı atılması gerekiyor. Temiz olmayan bir madde olarak kabul edildiği için hem sağlık açısından hem de oruç açısından böylesi daha makbul kabul yutmak orucu bozar mı?TÜKÜRÜK YUTMAK ORUCU BOZAR MI? Oruçluylen, tükürük ağız sıvısı olduğu için mecburen yutulabiliyor fakat tükürük içerisinde balgamla karışık olma durumu ya da besin parçaları olduğu şüphesi varsa o halde tükürüğün yutulmaması gerekiyor. Ağız sıvısı dışında herhangi bir içerik barındıran tükürük, orucu yiyip tükürmek orucu bozar mı?Diyanet tırnak yemek orucu bozar mı şöyle açıkladı”Oruçlu kimse tırnağını ve dudağından bir parça yutsa orucu bozulur. Ağzın içinden bir parça yutsa bozulmaz. Orucun temel unsuru, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu için, oruçlu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı içine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer. Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilaçlar da aynı hükme tabidir. Peki unutarak yemek yemek orucu bozar mı? Unutarak yemek içmek orucu bozar mı? Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir” Buhârî, Savm, 26 buyurmuştur. Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmeli. Oruçlu olduğu hatırlandıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur. Diyanet, oruçluyken unutarak yemek yiyen veya su içen kişilerin oruçlarına bir zarar gelip gelmediğine ilişkin görüşlerini önceki dönemlerde belirtmişti. Peki, oruçlu iken unutarak yemek içmek orucu bozar mı? İşte Diyanet’in konuyla ilgili yaptığı açıklama… Unutarak yemek içmek oruç tutan kişilerin en sık başına gelen durumlardan birisi olarak karşımıza çıkıyor. Gün içerisindeki duruma bağlı olarak oruçlu kişiler dönem dönem oruçlu olduklarını unutabiliyor. Peki, unutarak yemek içmek oruca zarar verir mi? DİYANET KONUYA AÇIKLIK GETİRDİ Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir.” Buhârî, Savm, 26 buyurmuştur. DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI? HATIRLANDIĞINDA AĞIZ YIKANMALI Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmelidir. Oruçlu olduğu hatırlandıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur Merğînânî, el-Hidâye, II, 253-254. ORUÇLU OLDUĞUNU UNUTAN KİŞİYE HATIRLATILMALI MI?

sümük yemek orucu bozar mı